dadaizm sanat akımı ne demek?

Dadaizm

Dadaizm, I. Dünya Savaşı'nın yıkıcı etkilerine ve dönemin akılcı, mantıklı düşünce sistemlerine bir tepki olarak doğmuş, 1916-1924 yılları arasında etkili olmuş bir sanat akımıdır. Temelinde anlamsızlık, mantıksızlık, isyan, ve nihilizm yatar. Dada sanatçıları, savaşın yarattığı travmayı ve burjuva değerlerine duydukları öfkeyi, geleneksel sanat anlayışını reddederek ve absürt eserler yaratarak dışa vurmuşlardır.

Dadaizmin Özellikleri:

• Akılcılığa ve Mantığa Reddiye: Dadaistler, aklın ve mantığın insanlığı savaşa sürüklediğine inanmışlar ve bu nedenle sanatlarında mantıksızlığı, irrasyonelliği ve spontanlığı ön plana çıkarmışlardır. https://www.nedemek.page/kavramlar/akılcılık
• Anlamsızlık ve Absürtlük: Dada eserleri genellikle anlamsız, absürt ve provokatiftir. Amaç, izleyiciyi şaşırtmak, sarsmak ve düşündürmektir.
• Geleneksel Sanat Anlayışına Karşı Durma: Dadaistler, geleneksel sanat tekniklerini ve estetik değerlerini reddederler. Kolaj, montaj, ready-made (hazır nesne) gibi yeni teknikler kullanmışlardır.
• İroni ve Mizah: Dada eserlerinde sıkça ironi, mizah ve hiciv görülür. Bu yollarla, dönemin toplumsal ve siyasi sorunlarına eleştirel bir bakış açısı sunulmuştur.
• Rastlantısallık: Dada sanatçıları, eserlerini oluştururken rastlantısallıktan faydalanmışlardır. Örneğin, kelimeleri bir torbaya atıp çekerek şiirler yazmışlardır.
• Politik Eleştiri: Dadaizm, I. Dünya Savaşı'nın ve dönemin politik düzeninin eleştirisini içerir. Burjuva değerlerine, milliyetçiliğe ve savaş karşıtı bir duruş sergiler.

Önemli Dada Sanatçıları:

• Hugo Ball
• Hans Arp
• Marcel Duchamp
• Tristan Tzara
• Kurt Schwitters

Dadaizmin Etkileri:

Dadaizm, kısa ömürlü olmasına rağmen, sonraki sanat akımları üzerinde büyük bir etki bırakmıştır. Özellikle sürrealizm [https://www.nedemek.page/kavramlar/sürrealizm] başta olmak üzere, pop sanat [https://www.nedemek.page/kavramlar/pop%20sanat] ve kavramsal sanat [https://www.nedemek.page/kavramlar/kavramsal%20sanat] gibi akımların doğmasına zemin hazırlamıştır. Dadaizm, sanatın ne olduğu ve nasıl yapılması gerektiği konusundaki geleneksel düşünceleri sarsmış ve sanatın sınırlarını genişletmiştir. Nihilizm [https://www.nedemek.page/kavramlar/nihilizm] felsefesini de derinden etkilemiştir.